دستگاه حضور غیاب و فناوری تشخیص چهره بخشی از تحولات دیجیتال در زندگی امروزی ما هستند. سال‌هاست که ما به آرامی راه‌حل‌های بدون تماس و غیرلمسی را در زندگی خود تجربه می‌کنیم. از عملیات مالی و بانکی آنلاین گرفته تا احراز هویت و ثبت اطلاعات در هنگام حضورغیاب در محل کار و مدیریت تردد در ورودی ساختمان‌ها. در زمینه فعالیت‌های مدیریت کارکنان در سازمان‌ها ما فناوری‌هایی را به خدمت گرفته‌ایم که وظایف زمان‌بر را ساده می‌کنند. این فناوری‌ها حتی در شرایط اضطراری مانند شیوع بیماری‌های همه‌گیر هم امکان حضور در محل کار را با کمترین تماس ممکن می‌کنند. مطلبی که باعنوان بهترین دستگاه حضور غیاب دوران کرونا چیست؟ در وبلاگ ماداکتو موجود است در این باره توضیحات بیشتری ارائه می‌دهد.
در این مطلب، به شکل عمیق‌تری به موضوع مهم تشخیص چهره می‌پردازیم و می‌آموزیم که چگونه آینده دستگاه‌ها و نرم افزارهای حضور و غیاب «فناوری‌های غیرلمسی» حول این نوآوری پیشرفته در حال تکامل است.
حضور غیاب از منظر فناوری‌های تخیلی
ثبت زمان تردد کارکنان و مدیریت حضور و غیاب در ورودی ساختمان‌های اداری و سازمان‌ها امروزه یک تجربه معمولی است. ولی همین تجربه ساده با توسعه فناوری‌های پیچیده سخت‌افزاری و نرم افزاری امکان پذیر شده است. در واقع ماهیت این دستگاه حضورغیاب خواندن الگوهای متمایز در یک تصویر و تبدیل آنها به شکل است. خطوط باینری کد پس از تطبیق این رشته‌های کد خاص با یک پایگاه داده، تشخیص می‌دهد که چه کسی در مقابل او قرار دارد.
اگرچه تا چند دهه قبل به نظر می‌رسید این فناوری را فقط در کتاب‌های علمی تخلیلی آیزاک آسیموف می‌توان یافت، تغییرات فناوری نشان می‌دهد که سال‌های آینده شاهد پیشرفت‌های فوق‌العاده‌ای در نرم‌افزارها و برنامه‌های تشخیص چهره خواهیم داشت. به عبارت دیگر این فناوری قرار است به زودی سر به فلک بکشد.
کاربرد تشخیص چهره در سیستم حضور و غیاب
اولین پیشرفت‌ها در تشخیص چهره در دهه 1960 ایجاد شد. اما این فناوری تنها در چند سال گذشته به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره ما تبدیل شده است. با این حال، هنگامی که به آن فکر می‌کنیم، می‌توانیم کاربردهای زیادی را برای فناوری تشخیص چهره در دستگاه حضور و غیاب تصور کنیم.
استفاده شخصی فناوری تشخیص چهره
یکی از اولین چیزهایی که به ذهن می‌رسد تلفن همراهی است که بسیاری از ما آن را در جیب خود نگه می‌داریم، هر شب آنرا شارژ می‌کنیم یا حتی این مقاله را از روی آن می‌خوانیم. اکثر تلفن‌های همراه مدرن این امکان را فراهم می‌کنند که نه تنها با استفاده از رمز عبور، بلکه با نگاه کردن به آن قفل را باز کنیم. اگر این ویژگی برای ما کاملاً جدید بود، ممکن بود در استفاده از آن کمی مردد باشیم. اما مراجعه به حافظه به ما نشان می‌دهد که به جز موبایلهای شخصی و دستگاه‌های کنترل دسترسی، سیستم‌های دیگری هم بودند که می‌توانستند برای تشخیص چهره استفاده شوند.
اگر حدود یک دهه به عقب برگردیم، تا حدودی پیشینی ویژگی تشخیص چهره را می‌بینیم. پس از ارسال یک عکس در حساب رسانه‌های اجتماعی، از شما پرسیده می‌شد که آیا می‌خواهید افرادی را که در آن هستند تگ کنید. با کمال تعجب، رایانه شما قبلاً چهره‌ها را با مربع علامت‌گذاری می‌کرد و شما فقط باید با افزودن نام صحیح، تصویر را کامل می‌کردید. ویژگی هیجان انگیزی بود.
بنابراین فناوری تشخیص چهره فراتر از سیستم حضور و غیاب و استفاده در سازمان‌ها و ادارات می‌رود. اغلب ما با تبلیغات اینترنتی که همان چیزهایی را که فقط یک ساعت پیش در جستجوی آنها بودیم به ما ارائه می‌دهند، راحت نیستیم. اما هوشمندی نرم‌افزاری این سیستم‌ها در واقع زندگی ما را آسانتر می‌کند. اگر به فروشگاه می رویم، از فروشنده نیز می‌خواهیم که در انتخاب چیزهایی که نیاز داریم به ما کمک کند. در حالی که اکنون ممکن است کمی دور از ذهن به نظر برسد، اما شرکت‌ها به دنبال امکان استفاده از تشخیص چهره برای شخصی‌سازی تبلیغات هستند.
تشخیص چهره و جستجوی امنیتی در سیستم‌های تردد
موضوع دیگری که هنگام فکر کردن به تشخیص چهره مطرح می‌شود، قسمت امنیتی ماجراست. یکی از اولین لحظاتی که متوجه احتمالات تشخیص چهره شدیم، زمانی بود که در مورد دستگاهی با فناوری پیشرفته شنیدیم که قادر بود متهم را از پایگاه داده مجرمان شناخته شده، تشخیص دهد. حتی اگر در آن زمان این کارکرد سوررئالیستی بود، هم اکنون نیروهای امنیتی و سیستم های جامع حراست این فناوری را به واقعیت تبدیل کرده است.
استفاده از تشخیص چهره در سیستم‌های امنیتی و حراست در حال توسعه است. آگهی‌های کودکان گمشده را که پشت یک کارتن شیر چاپ شده بود به خاطر دارید؟ هم‌اکنون کارکنان امنیتی با استفاده از تشخیص چهره در دوربین‌های نظارتی روزمره می‌توانند براحتی هویت افرادی که در سازمان‌ها و ادارات و اماکن عمومی تردد داشته‌اند را شناسایی کنند. فناوری تشخیص چهره براحتی در گیت کنترل تردد و با استفاده از انواع دستگاه اکسس کنترل اطلاعات افراد را هنگام ورود و خروج ثبت می‌کند.
نظارت انبوه با نرم افزار حضور و غیاب
استفاده از نرم‌افزار حضور غیاب که به ابزارهای تشخیص چهره مجهز باشد بر روی تصاویری که توسط دوربین‌های مداربسته گرفته شده‌اند، فرصت هیجان‌انگیزی برای مدیران حراست و کارشناسان امنیت فیزیکی فراهم می‌کند. در حالی که سیستم‌های امنیتی از تشخیص چهره برای تجزیه و تحلیل تصاویر در گذشته استفاده می‌کنند، برنامه‌های حضور و غیاب از فیلم‌های بلادرنگ استفاده می‌کنند تا ببینند آیا فرد مورد نظر در یک مکان خاص از سازمان دیده می‌شود یا خیر.
دلایل زیادی وجود دارد که چرا ممکن است کسی بخواهد تشخیص دهد که آیا کسی در یک مکان خاص حضور دارد یا خیر. ممکن است به این دلیل باشد که آنها می‌خواهند یک شخص دارای رتبه VIP را پیدا کنند تا با او رفتار ویژه‌ای داشته باشند. دلیل دیگر می‌تواند این باشد که حراست سازمان یک ورود غیرمجاز را مشاهده می‌کند و می‌خواهد از انجام هر گونه آسیب به تجهیزات و اطلاعات سازمان جلوگیری کند.
استفاده از تشخیص چهره حتی می‌تواند برای تسهیل فرایند حراست در محیط‌هایی که کنترل دسترسی به آنها باید خودکار انجام شود مفید باشد. در این موارد اجرای قانون با تنظیم مجموعه‌ای از قواعد برای مکان‌های مشخص شده خودکارسازی می‌شود. هر زمان که فردی رفتار غیرقانونی یا تلاش برای ورود غیرمجاز از خود نشان دهد، نرم‌افزار حراست می‌تواند آن را در یک پایگاه داده ذخیره کند و اخطارهای لازم را به نگهبانان و ماموران ارسال کند.
آینده کنترل دسترسی با تشخیص چهره
سیستمی که مجموعه‌ای از قوانین تردد را با فناوری تشخیص چهره لحظه‌ای ترکیب می‌کند، در فرایند کنترل دسترسی کاربرد زیادی دارد. مانند روشی که می‌توانید با نگاه کردن به تلفن خود، قفل آن را باز کنید، گیت‌های کنترل تردد امنیتی در گمرک فرودگاه هم می‌توانند چهره شما را با شناسه شما مقایسه کنند. در بیشتر موارد، نرم افزار کنترل دسترسی به صورت خودکار با تشخیص چهره به شما امکان تردد از گیت‌های کنترلی را می‌دهد. اما اگر شما به عنوان همان شخص صاحب گذرنامه شناخته نشدید، باید آن را به ماموران گمرک ثابت کنید.
نرم افزار تشخیص چهره در راهکارهای امنیت سایبری هم یافت می‌شود. گاهی در سایت‌هایی که به سطح بالایی از امنیت نیاز دارند فناوری تشخیص چهره برای احراز هویت بکار می رود. اما این فناوری چیزهای بیشتری برای ارائه دارد زیرا داده‌های تولید شده توسط نرم افزار تشخیص چهره می‌توانند برای مواردی بیش از باز کردن یک در یا گیت ورودی استفاده شوند. مثلا می‌توان به این فکر کرد که در مواقع اضطراری چه کسانی اجازه تردد در مکان‌های خاص داشته باشند یا بر اساس افرادی که در ساختمان هستند، دمای هوای ساختمان به چه نحوی تنظیم شود.
مزایا و معایب فناوری تشخیص چهره در حضورغیاب
رویای نویسنده‌های علمی-تخیلی برای خودکار شدن ساختمان‌ها با تکنولوژی تشخیص چهره و هوشمندشدن خانه‌ها به واقعیت نزدیک شده است. اما حتی اکنون هم ممکن است این سوال را از خود بپرسیم که فناوری تشخیص چهره چه تاثیری بر جامعه انسانی و مناسبات ما دارد؟ همانطور که اخیرا خواندید، نکات مثبت زیادی در این فناوری وجود دارد، اما برخی از جنبه های منفی احتمالی وجود دارد که قبل از ادغام هر نوع تشخیص چهره باید ارزیابی شوند:
حریم خصوصی کمتر
فناوری تشخیص چهره در همه جا و همه وقت، حرکات و زندگی اجتماعی و فردی ما را تحت کنترل دارد. این وضعیت باعث شده کمتر از هر زمان دیگری حریم خصوصی ما حفظ شود. زندگی در شرایطی که همیشه کنترل می‌شویم، فضایی علمی تخلیلی ایجاد می کند، اما این بار از نوع ترسناک آن.
آزادی کمتر
شهروندانی که در همه ابعاد زندگی تحت نظارت هستند، احساس آزادی ندارند. تصور اینکه چطور شرکت‌های بزرگ فناوری می‌توانند با جمع‌آوری اطلاعات درباره زندگی مردم، سبک زندگی و رفتار خرید آنها را مهندسی کنند، برای بسیاری از فعالان اجتماعی مخالف اصل آزادی فردی محسوب می‌شود. در کنار این موضوع خطر حملات سایبری توسط گروه‌های خرابکار و سواستفاده از اطلاعاتی که توسط فناوری تشخیص چهره جمع آوری می‌شود از جنبه دیگری نگران کننده است.
همه‌گیری فناوری تشخیص چهره و ایجاد روال‌های جدید مدیریت تردد
در حالی که تشخیص چهره در چند سال گذشته پیشرفت زیادی کرده است، هنوز هم تا همه‌گیری این فناوری راه درازی باقی مانده است. در واقع فاکتورهای مختلفی به جز فناوری در توسعه آن مطرح می‌شود مانند امکانات نرم افزارهای حضور غیاب و قیمت دستگاه های حضور و غیاب. با این حال، این فناوری شروع به اثبات خود به عنوان یک راه حل نرم‌افزاری قوی با کاربردهای فراوان در بخش‌های مختلف کرده است. تشخیص چهره در حوزه مدیریت تردد دری را به روی آینده ای باز می‌کند. آینده‌ای که فناوری غیرلمسی با آسانتر کردن کنترل دسترسی و تسهیل امنیت ورود و خروج، زندگی عادی ما را ایمن‌تر می‌کند. تا آنجایی که فناوری تشخیص چهره و سایر فناوری‌های «غیرلمسی» تجربه متفاوتی از زندگی برایمان ایجاد می‌کند.
